Αδαμάντιος και θέμα Παπακώστα

Στο χωριό Αγναντιά (Οστροβός)

Με καλεί ο Αδαμάντιος μου λέγει. Δεν μπορώ να είμαι σίγου­ρος σε άλ­λον. Θα πας στην Οξύνεια να συναντηθείς με τον Παπαχρή­στο ιερέα. Να κανονίσετε να βάλετε φυλάκια να παρακολουθούν το δρόμο μη τυχόν οι Ιταλοί κάμουν επιδρομή, να ειδοποιηθούν τα χωριά να φύγουν και να πιά­σουν τα βουνά.

Πήγα στην Οξύνεια ο παπάς ήταν στο σπίτι του Δουρούση Ηλία κα­θώς και άλλοι του χωριού συζητούσαν την εκδοχή επιδρομής των Ιταλών. Το χωριό ήταν πανικοβλημένο.

Με ρωτά ο παπάς, τι νέα Μήτσιο.

- Τίποτε παπά μου, αλλά με έστειλε ο Αδαμάντιος να σου πω να κανο­νί­σουμε φυλάκιο να ειδοποιηθούμε να αδειάσουν τα χωριά σε περί­πτωση επι­δρομής. Μου λέγει όλα είναι τακτοποιημένα βάλαμε και φυλάκια λάβαμε τα μέτρα.

Θ έ μ α  Γ ε ω ρ γ ί ο υ  Π α π α κ ώ σ τα

Μετά από την ομάδα Αδαμάντιου-Ζαραλή πέρασε μια ομάδα αντάρτες από το Κακοπλεύρι πήγα να συναντήσω τον Παπακώστα. Εκείνη η ομάδα δεν έδειξε χαρακτήρα ήπιο και μίλησαν νύχτα.

Μου λέγει ο Παπακώστας τι κατάλαβες.

-Τι να καταλάβω. Σαν κομμουνιστές φαίνονται. Μήπως ξέρω Γιώργο, μα δεν άκουσες περί λαοκρατίας. Κομμουνιστές και τι θα γίνει, τον ρωτάω.

-Εσύ, μου λέγει, μη μιλάς καθόλου.

Από τότε ο Γεώργιος Παπακώστας εξαφανίσθηκε. Στις 12-2-43 πα­ρουσιά­σθηκε στην Οξύνεια, ήρθε εκεί που ήμασταν συγκεντρωμένοι στο σπίτι του Ηλία Δουρούση με αδιάβροχο μπερέ στο κεφάλι. Τον ερωτά ο Παπαχρήστος:

- Από πού έρχεσαι Γιώργο;

- Από τα Τρίκαλα.

- Και πως πέρασες; Δεν μάθατε για την μάχη; Οι Ιταλοί όποιον πιά­νουν στο δρόμο τον σκοτώνουν.

- Όσοι πηγαίνουν προς Καλαμπάκα. Όσοι βγαίνουν προς τα έξω δεν τους πειράζουν. Αυτό δεν ήταν πιστευτό ίσως να ήταν προ της μάχης, εδώ κάπου θα πρέπει να ήσουν κρυμμένος

Μας λέγει:

- Έρχομαι από τα Τρίκαλα. Η μάχη έγινε δεν γνωρίζουμε τι συνέπειες θα έχουμε. Έρχομαι εκ μέρος του Ηρακλή Παπαθανασιάδη, στενός φίλος του Παπαχρήστου και Δουρούση.

Περιμέναμε τι νέα θα μας φέρει.

- Λοιπόν για πες μας για τον Ηρακλή πως τα βλέπουν αυτοί τα πράγ­ματα.

- Ναι ο Ηρακλής μας έστειλε να οργανώσουμε μια ομάδα αντάρτες η οποία θα είναι ανεξάρτητη, θα έχουμε όμως συνεργασία και με τους εδώ αντάρτες του ΕΑΜ σε περίπτωση επιδρομής του εχθρού, από κοινού θα λάβουμε μέ­ρος.

- Δηλαδή;  λέγει ο παπάς, η ομάδα αυτή θα έχει ξεχωριστό οργανισμό και από που θα διοικείται;

- Παπά, λέγει, θα είναι ομάδα εθνική, θα συνεργάζεται με όλες τις εθνικές ομάδες παράλληλα και με τις ομάδες του ΕΑΜ σε περίπτωση μάχης με τον εχθρό.

-Κατάλαβα, λέγει, ο Παπαχρήστος.

-Αυτό αγαπητέ Γιώργο δε γίνεται είναι κατόπιν εορτής, έπρεπε να γί­νει πριν οργανωθούν οι εαμίτες. Όπως τα βλέπεις τα χωριά να έχουν οργανωθεί.

Τα ίδια είπε και ο Ηλίας Δουρούσης και μερικοί άλλοι του χωριού που ήταν παρόντες. Φεύγει καταστενοχωρημένος και από μας που πήγε; Την ιδέα που βάλανε ότι θα πήγε στον Αριστείδη και ο παπάς δεν τα είχε καλά με τον Αριστείδη.

-Θα πήγε στο «κωλόπαιδο» αυτό.

Παραξενεύτηκα που είπε τη λέξη αυτή για τον Αριστείδη, τότε δεν του είπα τίποτα, άλλη φορά του είπα. Γιατί είπες αυτή την βρισιά για τον Αρι­στείδη; και λέγει μη τον βάζεις στο στόμα σου, το τι διαφορές είχαν δεν το γνωρίζω.

Επέστρεψα στην Αγνατιά να ενημερώσω τον Αδαμάντιο. Τον ενημέ­ρωσα σχετικά για τα φυλάκια κ.λ.π. περί Παπακώστα δεν είπα τίποτε - έμεινα στην Αγνατιά το βράδυ.

Γιατί δεν πήγα στο χωριό μου;

Προνοούσα κάτι, ότι το παιδάκι ο Δήμος που σκοτώθηκε στην μάχη της Οξύνειας τα βάρη τα' έριξαν σε μένα, ότι εγώ επιστράτευσα τα παιδιά από το χωριό.

Στην Αγνατιά ήρθε ο Βαγγέλης Αγγέλης και ο Ζήσης Τσιάτσιος. Μου λένε:

- Μην πας στο χωριό διότι οι Δημαίοι, τα έχουν με μας και ιδιαίτερα με σένα, για τον φόνο του Δήμου στη μάχη της Οξυνείας. Καλύτερα που δεν ήσουν στην κηδεία όλο το χωριό έκλαψε.

- Το κατάλαβα και γι' αυτό δεν ήρθα επειδή ήμουν ξένος στο χωριό, γαμ­βρός από το Κακοπλεύρι.

Είπα στον Αδαμάντιο:

- Ηλία εγώ θα έρθω αντάρτης. Όχι, όχι μου λέγει εσύ πρέπει να μεί­νεις εδώ, διότι έχουμε μεγαλύτερη ανάγκη να οργανώσουμε τα χωριά. Εσύ και ο Πα­παχρήστος.

- Δεν μπορώ να μείνω ως υπεύθυνος του ΕΑΜ.

- Ε! τότε θα αναλάβεις την οργάνωση τα εφεδρικά και θα βγάλω δια­ταγή ότι θα συνεργάζεσαι με τον Παπαχρήστο και τον Κώστα Γαλάνη από τον Αγιό­φυλλο.

Του λέγω:

- Το παιδί που σκοτώθηκε από το χωριό μου, όσον οι γονείς του και όλο το σόι είναι εναντίον μου.

-Μείνε ήσυχος θα τα κανονίσω εγώ.

Έπειτα μου λέγει όποιος θα τολμήσει να σε θίξει θα αντιμετωπίσει τον Αδα­μάντιο και Ζαραλή, αλλά και όλους τους αγωνιστές.

Την επομένη ημέρα έπιασε ένα κρύο, φρικτό αέρας με ψιλό χιονάκι. Στον κεντρικό δρόμο του χωριού Αγνατιά στο σπίτι του Μπίτα είχαν δεμέ­νους τρεις άνδρες γυμνούς, τον Βασίλειον Παπαφι­λίππου, τον Κων/νο Λυρί­τση και έναν άλλο που συνελήφθησαν στην μάχη Οξύνειας. Τον Κώστα Λυ­ρίτση από Οξύνεια - δεν γνωρίζω καλά την κατηγορία του. Εκείνο που έμαθα όταν μπήκαν οι Ιταλοί στο χω­ριό του αυτός κάθισε μαζί με τους Ιτα­λούς. Επειδή το χιόνι με κτυ­πούσε από μπροστά τα μάτια τα είχα χαμηλω­μένα και δεν τους είδα, διότι ήταν ένας τοίχος 2 μέτρα, ήταν από πάνω όταν άκουσα φωνές

-Μήτσιο, Μήτσιο...

Κοιτάω τι να δω; Τρόμαξα.

-Σώσε μας - σώσε μας.

Ήταν η φωνή του Κώστα Λυρίτση. Η καρδιά μου ράγισε. Δεν μπορώ Κώστα μου δεν είναι στο χέρι μου.

Την άλλη μέρα φύγανε οι αντάρτες προς τα χωριά Γρεβενών. Αυτούς τους εκτέλεσαν μεταξύ Αγνατιάς και Διάκου Γρεβενών θέση Τσια­μούνα.

Όλο το μήνα Φλεβάρη οι κάτοικοι των χωριών ιδιαιτέρως η Οξύνεια βρίσκονταν στις καλύβες μονδριά, στα χωριά Σταγιάδες Αγνατιά και Κακο­πλεύρι. Έπειτα από 20 ημέρες ήρθαν οι Ιταλοί στο μέρος της μάχης, πρώτα βγήκαν στο χωριό Οξύνεια το έκαψαν όλο ούτε κοτέτσι έμεινε, μεγάλη δύ­ναμη και μάσαν τους Ιταλούς νεκρούς που βρίσκο­νταν σε αποσύνθεση. Τα γουρούνια έτρωγαν σκυλιά, όρνια βρωμούσε όλη η γύρω περιοχή. Άλλη επιδρομή των Ιταλών δεν έγινε.